توصیه نامه چیست؟ + نمونه توصیه نامه اپلای

• نویسنده: هانیه طهماسب زاده
• مهاجرت تحصیلی

توصیه نامه، یکی از مدارک مهمی است که برای مهاجرت تحصیلی، کاری، دریافت بورسیه و فرصت‌های شغلی جدید، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع توصیه نامه (Recommendation Letter) نامه‌ای رسمی از طرف اساتید یا کارفرمایان گذشته شما و یا یک فرد متخصص که ارتباط نزدیکی با شما داشته است، به دانشگاه، مسئول پذیرش و یا کارفرمای جدید شما.

نویسنده توصیه نامه باید با توجه به شناختی که از شما دارد، ویژگی‌های تحصیلی، کاری، شخصیتی، شایستگی‌ها، سوابق و توانایی‌های شما را در قالب یک نامه، برای محل کار یا تحصیل جدید‌تان بنویسد. در این مقاله به بررسی انواع توصیه نامه و مهم ترین نکات برای نوشتن ریکامندیشن لتر خواهیم پرداخت و همچنین نمونه‌هایی از انواع توصیه نامه برای اهداف متفاوت را بررسی خواهیم کرد.

انواع توصیه نامه

• توصیه نامه علمی (آکادمیک)
• توصیه نامه شغلی

توصیه نامه علمی (آکادمیک)

این نوع توصیه نامه توسط یک فرد آکادمیک که می‌تواند، استاد، استاد راهنما یا رهبر تیم تحقیقاتی شما باشد، نوشته می‌شود و عموما برای درخواست یک موقعیت آکادمیک مانند تحصیل ارشد و دکتری در یک دانشگاه دیگر و یا عضویت در یک تیم تحقیقاتی و یا حتی درخواست بورسیه تحصیلی، نوشته می‌شود و در بیشتر موارد برای مهاجرت تحصیلی و اپلای، کاربرد دارد. در این نوع از ریکامندیشن لتر، به ویژگی‌هایی مانند: توانایی کار تیمی، عملکرد تحصیلی، توانایی‌های علمی و تحقیقاتی دانشجو، دستاوردها، شایستگی‌ها و علاقه و اشتیاق وی بیان می‌شود.

توصیه نامه شغلی

این نوع از توصیه نامه برای درخواست یک موقعیت شغلی و عموما توسط مدیر یا کارفرمای قبلی و همکاران نوشته می‌شود. در نوشتن توصیه نامه شغلی، مهارت‌های رهبری و مدیریت، خلاقیت، مسئولیت پذیری و پشتکار، توانایی مدیریت بحران، شایستگی‌ها و دستاوردهای شغلی فرد بررسی و بیان می‌شود.

کاربرد‌ توصیه نامه

توصیه نامه با اهداف متفاوتی نوشته می‌شود و نتایج متفاوتی نیز خواهد داشت که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• مهاجرت تحصیلی
• درخواست بورسیه
• درخواست شغل جدید
• پذیرش در فرصت‌های مطالعاتی و تحقیقاتی و پژوهشی
• مهاجرت کاری

توصیه نامه را چه کسی می‌نویسد؟

• استاد دانشگاه
• مدیر
• کارفرما
• محقق یا سرپرست تیم تحقیقاتی شما در دانشگاه
• افراد دارای اعتبار
• دوست و همکار

بخش‌هاي مختلف توصيه نامه

توصیه نامه ساختار مشخصی دارد که بهتر است در تمامی ریکامندیشن لترها رعایت شود و مورد استفاده قرار بگیرد:

• عنوان
• پاراگراف معرفی
• پاراگراف بیان نقاط قوت و شايستگي‌ها
• پاراگراف بيان ويژگي‌هاي شخصيتي و اخلاقي
• نتيجه گيري و تاكيد
• پايان بندي

عنوان

توصيه نامه شما در صورت نياز بايد داراي عنوان باشد و مواردي تاريخ و نام يا سمت گيرنده در آن ذكر شود.

پاراگراف معرفي

در اين قسمت نويسنده بايد پس از بيان نقش خود (استاد، مدير، كارفرما و …) به بيان رابطه خود با داوطلب بپردازید و این‌که چه مدت با داوطلب همكاري كاري يا تحصيلي داشته‌اید را ذکر کنید.

پاراگراف بيان نقاط قوت و شايستگي‌ها

در این بخش باید به ویژگی‌های خاص، مهارت‌ها، پروژه‌ها و دستاوردهای حرفه‌ای یا علمی فرد اشاره كرده و در عين حال، كلي صحبت نكنيد و به جزئيات اشاره كنيد.

پاراگراف بيان ويژگي‌هاي شخصيتي و اخلاقي

شركت‌ها، دانشگاه‌ها و ساير موسسات، به دنبال پذيرش افرادي با شخصیت قوی، داراي روحيه كار تيمي و مسئوليت پذير هستند. در این بخش می‌توانید به خصوصیات شخصی مثبت داوطلب اشاره کنید.

نتيجه گيري و تاكيد

در اين بخش، به عنوان نتيجه گيري صحبت‌هاي خود، تأکید کنید که داوطلب را با اطمینان کامل توصیه می‌کنید، و بيان كنيد كه چرا و براي چه هدفي وي را فردي مناسب ميدانيد.

پايان بندي

با احترام توصيه نامه خود را به پايان برسانيد و اطلاعات تماس خود را در پایان ارائه دهيد. در تصویر زیر، ساختار اصلی و بخش‌های یک توصیه نامه را مشاهده می‌کنید:

فرمت نوشتن توصیه نامه

نامه خود را با استفاده از فونت و اندازه چاپ استاندارد، معمولا فونت Times New Roman با اندازه 12 برای نامه‌های چاپی یا فونت Arial با اندازه 11 برای نامه‌های الکترونیکی ارسال شده، بنویسید. اگر توصیه نامه را پرینت می‌کنید، مطمئن شوید که حاشیه آن، تقریبا 2.5 سانتی متر عرض دارد. تعداد کلمات آن نیز باید بین 3 تا 5 پاراگراف (300 تا 500) کلمه باشد.

تفاوت توصیه‌نامه تحصیلی و توصیه‌نامه کاری

توصیه‌نامه‌ها به‌طور کلی برای تایید یک شخص توسط شخص دیگر نوشته می‌شوند، اما بسته به اینکه برای تحصیل نوشته می‌شود یا برای کار، نوع محتوای آن فرق می‌کند. توصیه‌نامه تحصیلی معمولا برای پذیرش در مقاطع بالاتر دانشگاهی مثل کارشناسی ارشد یا دکترا نوشته می‌شوند. این نوع توصیه‌نامه توسط اساتید دانشگاه یا استاد راهنما نوشته می‌شوند و تمرکز آن‌ها روی توانایی‌های علمی و پژوهشی فرد است. در این نوع نامه، این که فرد از نظر درسی در چه سطحی قرار دارد، پایان‌نامه وی در چه سطحي نگارش شده است و چقدر انگیزه برای تحقیق دارد و اینکه یا آیا توانایی ورود به فضای آکادمیک در سطح بالاتر را دارد یا خير، نوشته می‌شود.

در مقابل، توصیه‌نامه کاری برای استخدام در یک شغل جدید یا ارتقا در مسیر شغلی استفاده می‌شود. این نوع توصیه‌نامه را معمولا کارفرما یا مدیر قبلی می‌نویسند و در آن روی ویژگی‌هایی مثل مسئولیت‌پذیری، مهارت در انجام کار، توانایی در مدیریت پروژه یا ارتباط با همکاران تأکید می‌شود. در این نوع توصيه نامه، مثال‌هایی از سوابق فرد، دستاوردهای شغلی و تخصصی وی و یا مهارت‌هایی که در محیط کاری از خودش نشان داده است بيان می‌شود. از نظر سبک نوشتار توصیه‌نامه تحصیلی معمولا کمی رسمی‌تر و علمی‌تر است؛ اما توصیه‌نامه کاری بیشتر به‌سمت فضای کاری و عملی گرایش دارد. هردو نوع توصیه‌نامه باید صادقانه و دقیق نوشته شوند.

نکات مهم نوشتن توصیه نامه

• درخواست خود را حداقل دو هفته قبل از موعد توصیه‌نامه ارائه دهید تا فرد نویسنده، زمان کافی برای نوشتن نامه داشته باشد.
• از مثال‌هاي واقعي در نوشتن توصيه نامه خود استفاده كنيد.
• از كلي گويي و نوشتن جملات كليشه اي پرهيز كنيد (به جای جملات کلی مثل “او فردی توانمند است”، بهتر است مثال‌ واقعی و مستند بیاورید.
• غلط نگارشی، لحن نامناسب، حشو و تكرار، تاثير منفي بر توصيه نامه شما خواهد گذاشت.
• از نوشتن توصیه‌نامه‌های کپی اینترنتی خودداری کنید. باید واضح باشد که نویسنده شخصا و كاملا، شما را می‌شناسد.
• اگر برای تحصیل دکترا اقدام می‌کنید، باید تأکید روی توانایی تحقیقاتی و انگیزه علمی شما باشد.
• اگر برای شغل مدیریت اپلای می‌کنید، باید توانایی ارتباط، تصمیم‌گیری، مدیریت پروژه و تعامل با دیگران را برجسته کنید.
• برای هر پوزیشن شغلی یا تحصیلی، یک توصیه نامه جدا بنویسید و یک توصیه نامه را برای چندین دانشگاه یا موسسه و شرکت ارسال نکنید.
• نباید در توصیه‌نامه بزرگ‌نمایی كنيد يا مطالب را غير واقعي بيان كنيد. جملات باید محترمانه، شفاف و با اطمینان، ولي متعادل نوشته شوند.
• در انتهای توصیه‌نامه، باید نام، عنوان، ایمیل و در صورت امکان شماره تماس نویسنده آورده شود تا کمیته بتواند صحت آن را بررسی کند
• قبل از نوشتن توصیه نامه، به صورت دقیق رزومه فرد متقاضی را مطالعه کنید تا بتوانید شناخت بهتری از وی داشته باشید.
• حتما معرفی خوبی از خود و جایگاهتان به صورت خلاصه داشته باشید اما طولانی ننویسید.
• یک یا دو ویژگی را انتخاب کنید که احساس می‌کنید فرد را به کاندیدای مناسبی جهت دستیابی به آن پوزیشن تبدیل می‌کند
• سعی کنید در بیان نقاط قوت فرد، از اعداد و آمار استفاده کنید.به عنوان مثال، "او بهترین مهارت‌های تحلیلی را در بین هر فردی که در طول ده سال حضورم در شرکت با او کار کرده‌ام، دارد" یا "او از زمان شروع تدریس من در 17 سال پیش، یکی از تیزبین‌ترین دانشجویان کلاس‌های من بود." در صورت امکان، نتایج قابل سنجشی را که کاندیدا در حین کار با شما به دست آورده است، ذکر کنید. برای مثال، «او نقش اساسی در افزایش 25 درصدی ترافیک وب‌سایت ما در طول شش ماه داشت که منجر به افزایش 13 درصدی فروش شد.»
• در توصیه نامه، شما به فرد خواننده ثابت می‌کنید که فرد داوطلب کاندید مناسبی است، پس لحن توصیه نامه شما باید مثبت باشد.
• حتما یک تقویم یا برنامه زمانی داشته باشید و از تاریخ‌های مقرر، قالب‌های مورد نیاز و سایر جزئیات مطلع باشید.

نمونه توصیه نامه

در ادامه انواع توصیه نامه را در قالب مثال بررسی می‌کنیم:

نمونه توصیه نامه اپلای

برای مهاجرت و اپلای تحصیلی ، باید از ادبیات مناسب آن استفاده کنید. توصیه نامه جهت اپلای نیز یکی از مهم‌ترین مدارک برای گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های کشور‌های مخنلف است. در عکس زیر به بررسی یک نمونه توصیه نامه برای اپلای پرداخته ایم:

نمونه توصیه نامه کاری

توصیه نامه کاری یک ابزار قدرتمند در فرآیند جست و جوی کار است که اعتبار متقاضی را از نگاه یک منبع بیطرف و معتبر، تایید میکند. یک توصیه نامه قوی، که پر از مثال‌های عملی و کمی باشد، می‌تواند به طور قابل توجهی شانس یک متقاضی برای دریافت شغل مورد نظر را افزایش دهد. در ادامه یک نمونه توصیه نامه کاری را مشاهده می‌کنید:

نمونه توصیه نامه فارسی

در ادامه نمونه یک توصیه نامه فارسی را برای استفاده در برخی از شرکت‌ها و یا مراکز آموزشی مشاهده می‌کنید:

نمونه توصیه نامه مصاحبه دکتری

توصیه نامه بخش مهمی از درخواست پذیرش دکترا به حساب می‌آید. این توصیه‌نامه توضیحی در مورد استعداد تحصیلی، شخصیت شخصی و پتانسیل تحقیقاتی شما از یک منبع معتبر مانند استاد یا کارفرما ارائه می‌دهد.

نمونه توصیه نامه درخواست بورسیه

توصیه‌نامه برای بورسیه تحصیلی یکی از مهم‌ترین اسناد پشتیبان در فرایند اپلای است که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت متقاضی داشته باشد، در ادامه نمونه توصیه نامه برای اپلای را مشاهده کنید: 

توصیه‌نامه از یک استاد و مشاور، می‌تواند شایستگی و صلاحیت‌های فردی را که برای بورسیه تحصیلی درخواست می‌دهد، تایید کند. اگرچه محتوای دقیق این توصیه‌نامه‌ها بسته به نوع بورسیه ممکن است متفاوت باشد، اما همه آنها بر ویژگی‌ها و مهارت‌های متقاضی که با معیارهای بورسیه مطابقت دارند، تاکید دارند. یک توصیه‌نامه همچنین ممکن است نمونه‌های خاصی از دستاوردهای قبلی، توانایی‌ها و شایستگی‌های تحصیلی دانشجو را شرح دهد.

مراحل درخواست توصیه نامه

1- در مرحله اول، ابتدا یک لیست متشکل از 10 تا 15 نفر که می‌توانند برای شما توصیه نامه بنویسند و در کنار رابطه مثبت با شما، شناخت خوبی نیز دارند، بنویسید.

2- برای مرحله دوم، با تمام افراد داخل لیست خود، تماس بگیرید و توضیحات لازم را ارائه دهید.

3- افرادی که ابراز تمایل به نوشتن توصیه نامه می‌کنند را از لیست جدا کنید.

4- به صورت رسمی، یک ایمیل درخواست نوشتن توصیه نامه برای آن‌ها بنویسید و با ارائه توضیحات تکمیلی، رزومه خود و نمونه یک توصیه نامه واقعی را نیز در کنار آن ارسال کنید.

5- بعد از دریافت توصیه نامه از افراد، برای آن‌ها یک ایمیل تشکر ارسال کنید.

نمونه نامه درخواست توصیه نامه

برای این‌که از استاد، مدیر، کارفرمای قبلی و یا از هر فرد دیگری درخواست نوشتن توصیه نامه داشته باشید، بهتر است درخواست آن را به صورت رسمی برای آن‌ها ارسال کنید. در ادامه، نمونه یک نامه درخواست یک توصیه نامه را مشاهده می‌کنید:

نمونه ایمیل قدردانی و تشکر برای نوشتن توصیه نامه

پس از دریافت توصیه نامه از استاد یا کارفرما، بهتر است نامه قدردانی خود را بفرستید. می‌توانید از فرمت نامه زیر برای نوشتن این ایمیل کمک بگیرید:

انجام خدمات مهاجرت با ادب ویزا

شرکت مهاجرتی ادب ویزا، علاوه بر ارائه خدمات در حوزه مهاجرت به کانادا، مهاجرت به استرالیا و مهاجرت تحصیلی، خدماتی مثل مشاوره و نگارش تخصصی توصیه‌نامه‌ها را نیز به عنوان بخشی از خدمات خود انجام می‌دهد. تیم مشاوران حرفه‌ای و تیم اجرایی ادب‌ویزا جهت ارائه بهترین توصیه‌نامه، با تخصص خود، به شما کمک خواهند کرد. جهت انجام مشاوره و ارزیابی اولیه با کارشناسان ادب ویزا در تماس باشید.