شهر برلین آلمان؛ پرجمعیت ترین شهر اروپا

• نویسنده: ملیکا برزوئی
• مهاجرت به آلمان

برلین شهر ابر مدرن و زیبا، بزرگترین شهر از نظر مساحت و جمعیت و پایتخت کشور آلمان است. شهر برلین مقصد رویایی بسیاری از متقاضیان مهاجرت به آلمان می‌باشد. چرا که کیفیت زندگی بی نظیر در این شهر، قرار داشتن در زمره یکی از مدرن و پیشرفته‌ترین شهرهای دنیا و از طرفی طبیعت بکر و زیبای آن که یک سوم این شهر را شامل می‌گردد این شهر را بسیار منحصر به فرد ساخته است.

شهر برلین نه تنها در آلمان، بلکه پس از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، در کل این اتحادیه نیز پر جمعیت‌ترین شهر می‌باشد و از سال 2014 تاکنون میشائل مولر شهردار این شهر بوده است. برلین یک شهر ایالتی از ایالت براندنبورگ و یکی از 16 ایالت آلمان به شمار می‌رود که البته مرکز آن نبوده و مرکز این ایالت شهر پوتسدام است. جاذبه‌های تاریخی و توریستی شهر برلین، آن را تبدیل به یکی از مراکز فرهنگی جهان نموده و این شهر در قرن ۱۸ام، به عنوان پایتخت پروس، قلب روشنگری انتخاب شده بود. با وبلاگ ادب ویزا همراه باشید تا به طور کامل در مورد شهر زیبای برلین در آلمان صحبت کنیم.

مختصری درباره شهر برلین

نام شهر	برلین (Berlin)
جمعیت	3577000 نفر
مساحت	891.8 کیلومتر مربع
زبان رسمی	آلمانی
آب و هوا	معتدل اقیانوسی
وب سایت	www.berlin.de

نام شهر برلین از زبان مردم اسلاوهای غربی که در این شهر سکونت داشته‌اند، گرفته شده است. قسمت "بر" (به  آلمانی Bär و به انگلیسی Bear) از واژه برلین که به معنای خرس می‌باشد، باعث شده که نماد و پرچم این شهر خرس شود. قدمت شهر برلین 784 سال است که به اوایل سده 12ام میلادی باز می‌گردد و از سال 1244 به طور رسمی به عنوان یک شهر در تاریخ ثبت گردید که دارای قدمت کمتری نسبت به اکثر دیگر شهرهای بزرگ آلمان از جمله مونیخ با 863 سال قدمت، هامبورگ با 1521 سال و کلن با 2058 سال قدمت و... می‌باشد. البته جدیدترین شواهد و مدارک تاریخی نشان می‌دهد که اسکان در شهر برلین از سال 1174 میلادی شروع شده بود.

از جمله اسکان‌های ثبت شده بارز در برلین از سال 1197 در منطقه شپاندو و از سال 1209 در منطقه کوپنیک واقع در این شهر می‌باشد که در آن موقع هنوز تا سال 1920 به برلین ملحق نشده بودند. در کل از سده 12 تا قبل سده 17ام این شهر فراز و نشیب خاصی به جز تغییر نام مناطق، گسترش شهر و عوض شدن حکمرانان در سال‌های مختلف نداشت و شاخص‌ترین واقعه تاریخی از قرن 17 تا 19ام جنگ 30 ساله بود که یک سوم این شهر و خانه‌ها را نابود ساخت. شهر برلین شاهد فراز و نشیب و اتفاقات تاریخی بسیاری بوده است که شاید آشناترین تاریخچه جنجالی این شهر برای نسل حاضر در جهان، وقایع جنگ جهانی و بعدها جدایی آلمان به دو بخش باشد که از این شهر و از طریق دیوار مشهور برلین شروع شد و تا سال ها ادامه داشت.

بدین ترتیب که از دوران نازی‌ها و خاتمه جنگ جهانی دوم، این کشور میان 4 قدرت شوروی، آمریکا، فرانسه و بریتانیا تقسیم گردید و سرانجام در سال ۱۹۶۱ جدایی آلمان به دو بخش آلمان از طریق دیوار برلین تصویب شد. این جدایی تا تاریخ نهم نوامبر 1989 میلادی و پس از انقلاب صلح‌ آمیز در آلمان ادامه داشت و در این سال این دیوار تخریب شد و دو بخش آلمان مجددا متحد شدند. در آن زمان که پایتخت آلمان قبل از برلین شهر بن بود، طی یک رای‌گیری، شهر برلین با رای اکثریت دوباره به عنوان پایتخت انتخاب شد؛ هرچند که تا به امروز همچنان تعدادی از مراکز اداری و دولتی اصلی آلمان در شهر بن واقع است.

شهر برلین بزرگترین شهر کشور آلمان است که در شمال شرقی آلمان قرار دارد. مساحت این شهر 899 کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا 34 متر است. منطقه زمانی برلین UTC+1 و در تابستان UTC+2 است. رودخانه‌های هاول و اشپغه در جوار این شهر واقع هستند که رود هاول از شمال تا جنوب این شهر در بخش غربی آن جاری است و یک سوم شهر برلین را طبیعتی بکر شامل رودخانه، دریاچه (7 درصد)، آبراهه، جنگل و پارک (به ترتیب 17 و 12 درصد) فرا گرفته است. همچنین ۲۰ درصد از فضای باز برلین به زمین‌های جان پناه در زمان وقوع بلایای طبیعی در اطراف شهر اختصاص داده شده است. از نظر توپوگرافی اکثر زمین‌های این شهر مسطح هستند. برلین دارای بیش از 45 دریاچه زیبا است که موجیلسی، پلوتزينسى و وانسی مشهورترین آن‌ها هستند.

برلین  دارای آب و هوای اقلیم اقیانوسی است که تابستان‌های ملایم و گاها به ندرت گرم و زمستان‌های سرد اما با سرمای نسبی کمتر دارد. به دلیل تغییرات در اقلیم اقیانوسی، در برخی مواقع و در برخی مناطق این شهر، زمستان‌های شدید و یخبندان نیز رایج است. بارندگی در شهر برلین قابل توجه است و گاها به صورت نامنظم در طول سال اتفاق می‌افتد. میزان بارندگی در برلین 669 میلی‌متر در سال می‌باشد. دمای شهر برلین در ماه‌های سرد بین -2 تا 4 درجه سانتی‌ گراد، در ماه‌های بهاری بین 9 تا 19 درجه و در فصول گرم بین 14 تا 24 درجه سانتی گراد نوسان دارد.

شهر برلین با جمعیت 3577000 نفر پرجمعیت‌ترین شهر آلمان و در کل اتحادیه اروپا است که با توجه به مساحت آن دارای چگالی جمعیت 4206 نفر به ازای هر کیلومتر مربع می‌باشد. در حالی که جمعیت این شهر طبق اولین آمار موجود در سال 1721 حدود 65300 نفر و بیشترین جمعیت آن در سال 1939 به میزان 4330640 نفر بوده است. در دهه‌های اخیر به ازای هر 5 یا 10 سال، چیزی حدود 100 هزار نفر به جمعیت برلین اضافه شده است و سیاست‌های افزایش پذیرش مهاجر و پناهجو از دهه 60 و 70 میلادی در رشد جمعیت این شهر تاثیر قابل توجهی داشته است. همچنین جمعیت کلانشهری برلین 6004857 نفر است. نرخ تولد در این شهر نسبت به مرگ در هر سال بیشتر است. از یک نمونه آماری 2 میلیون نفری در برلین، حدود 54 درصد از آن افراد مجرد بودند.

بیش از 20 درصد جمعیت شهر برلین را مهاجران تشکیل می‎دهند. بزرگترین گروه ترکیه‌ای خارج از ترکیه در شهر برلین آلمان حضور دارند. بیشترین بافت جمعیتی مهاجر بعد از آلمانی‌ها در برلین عبارتند از: ترکیه‌ای، لهستانی، سوریه‌ای، ایتالیایی، بلغاری، روس، رومانیایی، آمریکایی و... همچنین ایرانیان 0.5 درصد از جمعیت برلین را تشکیل می‌دهند.

از نظر نژادی هم 82 درصد مردم برلین سفید پوست، 9 درصد شامل نژاد ترک و عرب و فارس، 3 درصد آسیایی، 2 درصد سیاه پوست، 2 درصد نژادهای ترکیبی و 2 درصد دیگر مختص به گروه‌های نژادی دیگر می‌باشد. از نظر دین و مذهب نیز 60.1 درصد مردم برلین بی دین، 15.7 درصد پروتستان، 11.4 درصد مسلمان، 9.1 درصد کاتولیک، 2.7 درصد پیرو دیگر آئین‌های مسیحیت و 1 درصد هم مربوط به دیگر ادیان می‌باشد.

طبق آخرین برآورد میزان تولید ناخالصی شهر برلین 147 میلیارد یورو بوده که نسبت به سال قبل 3.1 درصد افزایش داشته است و شهر برلین به مرکز سرمایه گذاری در اروپا تبدیل شده است. اقتصاد شهر برلین تحت سلطه بخش خدمات‌دهی درآمده است؛ به طوری که حدود 84 درصد از کمپانی‌های این شهر در راستای خدمات‌رسانی و سرویس‌دهی به کسب و کار مشغول هستند. در سال 2023 نزدیک به 2.2 میلیون فرد شاغل در شهر برلین فعالیت کرده‌اند. بخش‌های مهم اقتصادی شهر برلین مربوط به علوم زیستی، حمل و نقل، تکنولوژی‌های اطلاعات و ارتباطات، موسیقی و در کل چند رسانه‌ایی مانند فیلم و غیره، طراحی و تبلیغات، بیوتکنولوژی، خدمات محیط زیست، ساخت و ساز، تجارت الکترونیک، خرده فروشی، کسب و کار هتل و مهمان‌نوازی و مهندسیِ پزشکی می‌شود.

 بخش تحقیقات و توسعه در اقتصاد این شهر بسیار قابل توجه است؛ به‌طوری‌که چندین کمپانی بزرگ مانند Volkswagen، Pfizer و SAP نوآورانه‌ترین آزمایشگاه‌های تحقیقاتی را در سطح شهر برلین اداره می‌کنند. همچنین پارک علوم و بیزینس در منطقه ادلرشاف، بزرگترین پارک تکنولوژی در کل آلمان می‌باشد. در کل شهر برلین میزبان بسیاری از برترین کمپانی‌های آلمان و جهان است که از بین آن‌ها شاید نام کمپانی زیمنس و زولاندو برای ما ایرانی‌ها آشناتر باشد. همچنین "ب‌ام‌و موتوراد" در این شهر و اولین شعبه از ابر کمپانی تسلا در اروپا که خودروهای برقی می‌سازد در حوالی خارج از شهر برلین واقع شده است. برلین در سال 2015 به عنوان پایتخت کمپانی‌های استارت‌آپ تازه کار در اروپا انتخاب شد. پس از تجارت و تکنولوژی، صنعت توریسم، مد و فشن، موسیقی و صنایع خلاقانه در این شهر پرچم‌دار امور اقتصادی هستند.

نرخ بیکاری در برلین از 15.8 درصد از سال 2000 به میزان 7.2 درصد در سال 2023 به نصف رسیده که کاهش بسیار خوب و چشمگیری داشته است.

بنا به آمار مرسر، کمپانی مشاوره و سرمایه‌گذاری آمریکایی، شهر برلین آلمان در رتبه 18ام در جهان از نظر کیفیت زندگی است. همچنین مجله Monocle که یک مجله در  زمینه امور جهانی و سبک زندگی است، شهر برلین را به عنوان ششمین شهر قابل زندگی در دنیا انتخاب نموده است. از طرفی واحد اطلاعات اکونومیست شهر برلین را در رتبه 21 از نظر اقتصادی در همه شهرهای جهان قرار می‌دهد. برلین همچنین دارای رتبه هشتم در شاخص قدرت شهری می‌باشد. سیستم حمل و نقل شهر برلین یکی از مدرن‌ترین سیستم‌های حمل و نقل شهری در جهان است که شامل قطار، سامانه اتوبوسرانی درون شهری، مترو، مترو زیرزمینی، تراموا، کشتی، سامانه تاکسیرانی و 6  فرودگاه می‌گردد.

نرخ بیکاری این شهر در سال اخیر به میزان 7.2 درصد است. کشور آلمان و به خصوص شهر برلین به عنوان یک مقصد رویایی برای مهاجرت کاری تلقی می‌گردد، چرا که برلین قلب اقتصاد و صنعت اروپا بوده و فرصت‌های شغلی در آن بسیار زیاد است. این فرصت‌های شغلی نه فقط برای متخصصان تحصیل کرده، بلکه برای بسیاری از مردم و مهاجران بدون تحصیلات دانشگاهی، به وفور مورد توجه بوده است؛ به طوری که نیروی کارگر در آلمان به ویژه مهاجران که بخش قابل توجهی از کارگران را تشکیل می‌دهند بسیار این کشور را از نظر فرصت‌های شغلی و میزان درآمد در کنار سایر معیارهای کیفیت زندگی در این شهر بسیار عالی می‌دانند. متوسط درآمد در برلین 75000 یورو در سال است که کمترین درآمد در برلین ماهیانه 1100 یورو و بیشترین درآمد معمولا تا سقف 19400 یورو در ماه می‌باشد. کلیه درآمدها بدون احتساب مالیات هستند. برخی از شاخص‌های مهم زندگی در برلین به شرح جدول زیر می‌باشد:

شاخص	میزان	وضعیت
قدرت خرید	93.54	بسیار خوب
امنیت	58.17	متوسط
خدمات درمانی	69.42	عالی
شاخص اقلیمی	83.35	بسیار عالی
هزینه‌های زندگی	70.28	متوسط
نرخ قیمت مسکن به نسبت درآمد	9.45	متوسط
زمان ترافیک	33.2	بسیار خوب
آلودگی	38.93	بسیار خوب

همچنین برخی از هزینه‌های رایج و مایحتاج روزانه در برلین به شرح زیر می‌باشد:

میانگین درآمد ماهیانه پس از کسر مالیات	3211 یورو
هزینه زندگی یک خانواده 4 نفره بدون احتساب اجاره خانه	3738 یورو
هزینه زندگی یک شخص بدون احتساب اجاره خانه	1103 یورو

هزینه خانه (به یورو)
اجاره ماهیانه آپارتمان 1 خوابه در مرکز شهر	1259
اجاره ماهیانه آپارتمان 1 خوابه دور از مرکز شهر	897
اجاره ماهیانه آپارتمان 3 خوابه در مرکز شهر	2314
اجاره ماهیانه آپارتمان 3 خوابه دور از مرکز شهر	1751
قیمت هر متر خانه برای خرید در مرکز شهر	7556
قیمت هر متر خانه برای خرید دور از مرکز شهر	5539

 

هزینه تسهیلات (به یورو)
متوسط هزینه قبض آب و برق و گاز برای یک ماه	322
اینترنت نامحدود با سرعت 60Mbps یا بیشتر در ماه	40.60

 

هزینه خورد و خوراک (به یورو)
یک وعده غذایی در رستورانی نرمال	15
غذای فست فود	10
یک فنجان قهوه	2.92
یک بطری نوشابه 330mm	2.81
بطری آب 330mm در رستوران	2.59
1 لیتر شیر	1.14
1 قرص نان تازه	2.05
1 کیلو برنج سفید	2.83
12 عدد تخم مرغ	3.18
1 کیلو پنیر محلی	12.64
1 کیلو مرغ	12.98
1 کیلو گوشت	15.68
1 کیلو سیب	2.72
1 کیلو گوجه	3.38
1 کیلو سیب زمینی	1.67
1 کیلو پیاز	1.75
1 بطری آب 1.5 لیتر	0.86

 

هزینه حمل و نقل (به یورو)
بلیط یک طرفه قطار درون شهری	3.5
هزینه ماهیانه حمل و نقل شهری بطور حدودی	50
هزینه تاکسی گرفتن (صرفا سوار شدن)	5
هزینه تاکسی به ازای هر کیلومتر	2.30
1 لیتر بنزین	1.81
یک دستگاه فولکس واگن Golf 1.4 90 KW یا معادل آن	29780
یک دستگاه تویوتا Corolla Sedan 1.6l 97kW یا معادل آن	30198

کشور آلمان به خصوص قلب و پایتخت آن یعنی شهر برلین، از جمله مقاصد محبوب برای مهاجرت تحصیلی برای متقاضیان بین‌المللی است. سیستم آموزش و پرورش منحصربه فرد و مطابق با بالاترین استانداردهای جهانی این شهر از سطح پیش دبستانی تا مقاطع دانشگاهی، تحصیل در آلمان را در ذهن بسیاری از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور تبدیل به یکی از گزینه‌های در اولویت می‌کند. شهر برلین بیش از 900 مدرسه دارد که مشهورترین مدارس آن عبارتند از:

• Französisches Gymnasium Berlin
• Canisius-Kolleg Berlin
• Evangelisches Gymnasium zum Grauen Kloster
• John F. Kennedy School, Berlin
• Oberschule am Elsengrund, Gymnasium
• Nelson Mandela School
• International School Villa Amalienhofl

در برلین بیش از 90 موسسه آموزش برای تحصیلات عالی و در سطح دانشگاهی وجود دارد که از این تعداد 6  تا مختص به دانشگاه دولتی، 5 دانشگاه خصوصی، 22 دانشگاه علوم کاربردی و 25 موسسه تحقیقاتی می‌باشد. تحصیل در داشگاه‌های دولتی آلمان از جمله برلین چه برای آلمانی‌ها و چه برای دانشجویان بین‌المللی رایگان است، مگر برخی دانشگاه‌های دولتی که ممکن است بین 1500 تا نهایت 3000 یورو به ازای هر ترم شهریه دریافت کنند که شهریه پایینی است. شهریه دانشگاه‌های خصوصی هم بین 20 تا 26 هزار یورو در سال می‌باشد. لیست 6 دانشگاه دولتی برلین عبارتند از:

نام دانشگاه	رتبه کشوری	رتبه جهانی
دانشگاه هومبولت برلین	4	126
دانشگاه آزاد برلین	5	97
دانشگاه تکنولوژی برلین	8	147
دانشگاه پوتسدام	34	474
دانشگاه پزشکی Charité	39	541
دانشگاه هنر برلین	71	1311

لیست 5 دانشگاه خصوصی برلین عبارتند از:

• دانشگاه بیزینس ESCP : رتبه 8 در بین دانشکده‌های بیزینس در اروپا
• Hertie School of Governance : رتبه 128 کشوری
• Steinbeis-Hochschule Berlin : رتبه 171 کشوری
• دانشگاه مدیریت و تکنولوژی ESMT : رتبه 9 و 1 به ترتیب در بین دانشکده‌های بیزینس اروپا و  آلمان
• دانشگاه بین المللی روانکاوی برلین: رتبه 302 کشوری

برلین به عنوان یکی از پایتخت‌های جشنواره‌ها، فستیوال‌های مد و فشن در جهان، شهری با شب‌های روشن و طولانی، در زمینه معماری شهر و نمای شهری، موزه‌ها و گالری‌ها، پارک‌ها و تفریحگاه‌ها و خود طبیعت شهر شامل رودها، دریاچه‌های فراوان و... یکی از بهترین شهرهای جهان برای گردشگری است. 22 جاذبه گردشگری مشهور برلین عبارتند از:

• دروازه براندنبورگ
• امارت بازسازی شده رایشستاگ
• جزیره‌ی موزه
• دیوار یادبود برلین (بخش‌های همچنان موجود از دیوار برلین)
• موزه تاریخی آلمان
• برج تلویزیون برلین
• موزه پاسگاه چارلی
• کاخ و پارک شارلوتنبورگ
• ژاندارمن مارکت
• موزه یهودی برلین
• موزه تکنولوژی آلمان
• یادبود یهودیان کشته شده اروپا
• گروسر تیرگارتن و ستون پیروزی
• موزه پرگامون
• انجمن هومبولت
• کلیسای جامع برلین
• توپوگرافی ترور
• باغ وحش برلین
• باغ و موزه  گیاه شناسی دهلم برلین
• موزه DDR (جمهوری دموکرات دویچه)
• محله نیکولای
• کلیسای یادبود قیصر ویلهلم

مهاجرت به برلین

کشور آلمان به عنوان پنجمین کشور مطلوب برای مهاجرت در جهان شناخته می‌شود و شهر برلین با داشتن فرصت‌های شغلی متنوع، دانشگاه‌های برتر و بستر ایده آل سرمایه گذاری یکی از مهمترین شهرهای مهاجرتی این کشور است. برلین یکی از محبوب‌ترین مقاصد مهاجرتی به خصوص برای ما ایرانیان است. از جمله مهمترین روش‌های مهاجرت به شهر برلین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مهاجرت کاری
• مهاجرت تحصیلی
• مهاجرت کارآفرینان
• مهاجرت خانوادگی
• مهاجرت از طریق سرمایه گذاری

شرایط مهاجرت آلمان و شهر برلین چندان پیچیده نیست؛ تنها کافی است که تمکن مالی خود را اثبات کنید، تحت پوشش بیمه سلامت قرار بگیرید، به زبان آلمانی تسلط داشته باشید و ویزای اقامت موقت  در آلمان را دریافت کنید. اقامت دائم کشور آلمان هم بعد از 5 سال به افراد دارای ویزای این کشور اعطا می‌شود.

از جمله مزایای مهاجرت به برلین می توان به بیمه درمانی سراسری آن، هزینه نسبتا پایین زندگی، فرصت های شغلی متنوع، سیستم حمل و نقل پیشرفته، تحصیل در سطح جهانی، سفر به کشورهای اروپایی بدون ویزا و زندگی در کشوری آرام اشاره کرد. در مقابل مالیات بالا و رفتار نژادپرستانه مردم آلمان با مهاجران از معایب مهاجرت به شهر برلین هستند.

امنیت شهر برلین

هنگام بررسی فاکتورهای مختلف شهر برلین، نمی‌توان از ارزیابی امنیت این شهر به راحتی گذشت. برلین در مقایسه با شهرهای بزرگ اروپایی دیگر نرخ جرم و جنایت نسبتا پایینی دارد. بر اساس آخرین آمار جرم و جنایت، نرخ جنایت در شهر برلین طی سال‌های اخیر رو به کاهش بوده است. در این شهر تدابیر امنیتی به طور مداوم در حال برنامه‌ریزی است و پلیس نقش پررنگی در امنیت این شهر ایفا می‌کند. البته برخی از جرایم خرد، مانند جیب بری و سرقت ممکن است در این شهر رخ دهد که احتمال بروز آنها را با رعایت برخی احتیاط ها می‌توان به حداقل رساند. چند مورد از اقداماتی که در شهر برلین برای کاهش میزان جرم و جنایت انجام شده است، شامل موارد زیر می شود:

• حضور مداوم پلیس
• وجود زیرساخت های لازم برای حفظ امنیت مردم
• نظارت تصویری
• حمل و نقل عمومی با ایمنی بالا