سیستم آموزشی استرالیا؛ دهمین سیستم آموزشی برتر دنیا

سیستم آموزشی استرالیا یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های آموزشی در جهان است و تحصیل در مدارس و دانشگاه‌های این کشور متقاضیان زیادی دارد. از جمله مهمترین نقاط قوت این سیستم می‌توان به کیفیت بالای آموزش، اساتید حرفه‌ای، امکانات مدرن، امکان اخذ اقامت دائم، تنوع فرهنگی و کمک به یادگیری زبان انگلیسی اشاره کرد. استرالیا همچنین از لحاظ تعداد دانش‌آموزان و دانشجویان بین‌المللی جزء رتبه‌های برتر دنیا قرار دارد و هر ساله ده‌ها هزار نفر از سراسر دنیا برای ادامه تحصیل وارد این کشور می‌شوند.

نظام آموزشی استرالیا مانند اکثر کشورها شامل مقاطع پیش‌دبستانی، دبستان، متوسطه، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا می‌شود که در ادامه تمامی آنها را بررسی می‌کنیم. در استرالیا هر ایالت دارای نظام آموزشی مخصوص به خود است اما تمام مدارس یا دانشگاه‌های این کشور باید از چارچوب آموزشی استرالیا AQF (مخفف Australian Qualifications Framework) و یک سری قوانین فدرال نیز پیروی کنند. در ادامه با سیستم آموزشی فدرال و ایالتی و چارچوب‌ سیستم آموزشی برای تحصیل در استرالیا، انواع مقاطع تحصیلی، سن ورود به مدرسه و دانشگاه، سیستم نمره‌دهی و ارزیابی، انواع مدرسه و دانشگاه‌ و یک سری فکت‌های جالب در مورد این نظام آموزشی آشنا می‌شوید.

مدارس در کشور استرالیا شامل مقاطع مهدکودک، ابتدایی و متوسطه شده و تحصیل در آن‌ها نیز در مجموع ۱۳ سال به طول می‌انجامد. سیستم آموزشی استرالیا از لحاظ کیفیت آموزش، میزان استفاده از فناوری، تنوع برنامه‌های فوق برنامه، امنیت محیط آموزشی، سطح سواد معلمان و پشتیبانی از دانش‌آموزان جزء کشورهای برتر دنیا است. هر ایالت و مدرسه‌ای در رابطه با پذیرش دانش‌آموزان بومی و بین‌المللی دارای قوانین مخصوص به خود است؛ با این حال تمام مدارس استرالیا به منظور حفظ استانداردهای آموزشی باید یک سری قوانین فدرال را نیز رعایت کنند.

دوره مهدکودک در سیستم آموزشی استرالیا

مهدکودک یا پیش‌دبستانی (Foundation) اولین دوره تحصیلی در سیستم آموزشی استرالیا است که کودکان در سنین ۳ تا ۵ سال می‌توانند در آن‌ها ثبت‌نام کنند. شرکت در این دوره اختیاری است اما والدین بهتر است به منظور آماده‌سازی کودکان برای ورود به مقطع ابتدایی، آن‌ها را به مدارس پیش‌دبستانی بفرستند. افزایش قوه خلاقیت، بهبود مهارت‌های خواندن و نوشتن، آشنایی با روش‌های دوست‌یابی و تقویت مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی از جمله مهم‌ترین مزیت‌های حضور در دوره پیش‌دبستانی است.

مقطع ابتدایی در سیستم آموزشی استرالیا

کودکان پس از اتمام دوره پیش‌دبستانی و معمولا در سنین ۵ یا ۶ سالگی وارد مقطع ابتدایی یا همان دبستان (Primary School) می‌شوند. تحصیل در این مقطع اجباری بوده و تا سنین ۱۱ تا ۱۲ سالگی ادامه پیدا می‌کند. سیستم آموزشی استرالیا در مقطع ابتدایی بیشتر بر توسعه مهارت‌های اجتماعی، خواندن و نوشتن و حساب ریاضی متمرکز است.

مقطع متوسطه در سیستم آموزشی استرالیا

مقطع متوسطه شامل دو دوره راهنمایی (Secondary School) و دبیرستان (Senior Secondary School) می‌شود و تحصیل در آن نیز اجباری است. دوره راهنمایی و دبیرستان در کشور استرالیا به ترتیب ۲ و ۴ سال (پایه ۷ تا ۱۲) به طول می‌انجامد و دانش‌آموزان در آن‌ها به تحصیل دروسی مانند ریاضی، علوم، زبان انگلیسی، تاریخ، علوم اجتماعی، جغرافیا، تربیت‌بدنی و علوم بهداشت می‌پردازند.

چارچوب نظام آموزشی استرالیا یا AQF یک سیستم آموزشی ملی است که تمام سیاست‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌های استرالیا باید از آن و سیاست‌های آن پیروی کنند. AQF اولین بار در سال ۱۹۹۵ معرفی شد و هدف از ایجاد آن تقویت سیستم آموزشی استرالیا در تمام سطوح است. AQF توسط وزارت آموزش استرالیا اداره شده و دارای ۱۰ سطح مختلف است که در ادامه به صورت خلاصه با آن‌ها آشنا می‌شوید:

AQF سطح ۱:  افراد در این سطح مهارت‌های مقدماتی برای کار کردن در جامعه، شناسایی مشکلات ساده، انجام فعالیت‌های روزمره، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، برقرار ارتباط با دیگران و یک سری موارد آموزشی ابتدایی را کسب می‌کنند.

AQF سطح ۲: فارغ‌التحصیلان این سطح دارای مهارت‌های شناختی، فنی و ارتباطی کافی در بکارگیری روش‌ها و ابزارهای مختلف برای حل یک سری مشکلات قابل پیش‌بینی هستند.

AQF سطح ۳: در سطح سوم افراد طیف وسیعی از مهارت‌های نظری و عملی مورد نیاز برای ادامه تحصیل یا ورود به بازار کار، انجام صحیح و کامل فعالیت‌های معمول و ارائه و انتقال راه‌حل‌های مناسب برای مشکلات قابل پیش‌بینی و بعضا غیرقابل پیش‌بینی را کسب می‌کنند.

AQF سطح ۴: این سطح از سیستم آموزشی استرالیا تقریبا مشابه سطح ۳ است با این تفاوت که افراد علاوه بر موارد فوق، مهارت نظری و عملی لازم برای انجام صحیح فعالیت‌های غیر معمول را نیز بدست می‌آورند.

AQF سطح ۵: در سطح پنجم، فارغ‌التحصیلان پس از پایان دوره مشخص شده دانش و مهارت‌های فنی و تخصصی لازم برای فعالیت در حوزه‌های کاری حرفه‌ای یا ادامه تحصیل در رشته‌های خاص، تجزیه ‌و تحلیل و انتقال اطلاعات و ارائه راه‌حل برای مشکلات گاها پیچیده را بدست می‌آورند.

AQF سطح ۶: فارغ‌التحصیلان این سطح اکثر مهارت‌های مورد نیاز برای ورود به مشاغل یا رشته‌های خاص، ارائه و انتقال راه‌حل برای مشکلات غیرقابل‌پیش‌بینی و گاها پیچیده، آنالیز اطلاعات لازم برای انجام صحیح فعالیت‌های مختلف و انتقال دانش خود به دیگران را کسب می‌کنند.

AQF سطح ۷: افراد در این سطح، دانش فنی و نظری کاملی را برای ورود به یک حوزه یا رشته تخصصی کسب می‌کنند. همچنین تجزیه ‌و تحلیل اطلاعات برای انجام طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها، ارائه راه‌حل برای مشکلات گاها پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی و ارائه مشاوره تخصصی به دیگران از دیگر مباحثی است که افراد در این سطح می‌آموزند.

AQF سطح ۸: افراد در سطح ۸ AQF، تمام مهارت‌های پیشرفته مورد نیاز برای استخدام در مشاغل تخصصی را می‌آموزند. تجزیه ‌و تحلیل انتقادی، ارزیابی و انتقال اطلاعات برای انجام طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها، کسب استقلال در انجام کارها، ارائه راه‌حل‌هایی برای مشکلات پیچیده، مسئولیت‌پذیری، سازگاری و انتقال اصولی دانش و ایده‌های خود به دیگران از دیگر موضوعاتی است که در این سطح یاد می‌گیرید.

AQF سطح ۹: آنالیز نقادانه، تفکر راجع به اطلاعات، مفاهیم، مشکلات و تئوری‌ها مختلف و ادغام آن‌ها، تحقیق و بکارگیری عملی نظریه‌های اثبات‌شده و تفسیر و انتقال دانش به مخاطبان متخصص و غیر متخصص از مهم‌ترین مهارت‌هایی هستند که افراد در این سطح آن‌ها را فرا می‌گیرند.

AQF سطح ۱۰: انجام ارزیابی‌های مختلف، داشتن تفکر نقادانه، اشاعه دیدگاه‌های جدید به افراد جامعه، ایجاد دانش و بینشی جدید به منظور کمک به توسعه حوزه کاری خاص و توسعه، سازگارسازی و اجرای روش‌های تحقیقی به منظور بسط یا تغییر مهارت‌های موجود نیز مهارت‌های این بخش را تشکیل می‌دهند.

تحصیل در مدارس استرالیا از سن ۶ تا ۱۶ سالگی اجباری است؛‌ با این حال در این کشور هیچ گونه اجباری برای ورود به دانشگاه وجود ندارد. در ادامه با سن ورود به مدارس استرالیا به تفکیک مقطع آشنا می‌شوید:

در سیستم آموزشی استرالیا معمولا تمام مقطع تحصیلی در یک تاریخ مشخصی شروع به فعالیت می‌کنند؛ با این حال ممکن است برخی مدارس، کالج‌ها یا دانشگاه‌ها دارای تاریخ شروع دوره تحصیلی مخصوص به خود باشند.

افراد در سیستم آموزشی استرالیا می‌توانند به اشکال مختلفی از بورسیه و سایر کمک‌های مالی بهره‌مند شوند. انواع بورسیه در نظام آموزشی استرالیا شامل موارد زیر هستند:

• بورسیه‌های دولتی
• بورسیه‌های دانشگاهی
• بورسیه‌های تحقیقاتی
• بورسیه مدارس
• بورسیه‌های ایالتی

بورسیه‌های دولتی: بورسیه‌ای است که از طرف دولت استرالیا به دانشجویان بومی یا بین‌المللی در مقاطع مختلف تحصیلی داده می‌شود. Australia Awards، RTP و Destination Australia از رایج‌ترین انواع بورسیه‌های دولتی هستند که دانشجویان با استفاده از آن‌ها می‌توانند تا حد قابل توجهی از هزینه‌های خود بکاهند.

بورسیه‌های دانشگاهی: دانشگاه‌های استرالیا تحت یک سری شرایط خاص به دانشجویان دارای دستاوردهای علمی یا نیازمند کمک مالی و... بورسیه می‌دهند.

بورسیه‌های تحقیقاتی: بورسیه‌ای است که از طرف دانشگاه‌، دولت‌ ایالتی یا دولت فدرال به دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد (صرفا رشته‌های ارشد تحقیقات-محور) و دکتری اعطا می‌شود.

بورسیه مدارس: تعداد محدودی از مدارس استرالیا به دانش‌آموزان نخبه کمک مالی و در شرایط خاصی بورسیه می‌دهند.

بورسیه‌های ایالتی: بورسیه‌هایی هستند که از طرف دولت‌های ایالتی به دانشجویان اعطا می‌شوند.

اصطلاح کالج در کشور استرالیا اشاره به موسسات آموزشی دارد که هر کدام با هدف خاصی ایجاد شده و شامل کالج‌های زبان انگلیسی، موسسات فنی‌حرفه‌ای (TAFE) و کالج‌های برگزارکننده دوره‌های Pathway و Foundation می‌شود. تعداد کالج‌ها در استرالیا بسیار بیشتر از دانشگاه‌ها بوده و امروزه ده‌ها کالج در این کشور وجود دارد. به طور کلی کالج‌های استرالیا را می‌توان در 4 دسته کلی تقسیم بندی کرد:

• دوره TAFE
• دوره‌های Pathway
• دوره‌های Foundation
• کالج‌های زبان انگلیسی

دوره TAFE

دولت استرالیا این امکان را به دانش‌آموزان می‌دهد تا پس از پایان دوره دبیرستان در دوره‌ای به نام TAFE شرکت کرده یا مستقیم وارد دانشگاه شوند. تی‌ای‌اف‌ای یا TAFE (مخفف Technical and Further Education) اشاره به دوره‌های فنی‌حرفه‌ای استرالیا دارد که توسط سازمان‌ها، کالج‌ها، دانشگاه‌ها و موسسات دولتی و غیردولتی برگزار شده و هر ساله هزاران دانش‌آموز بین‌المللی در کلاس‌های آن‌‌ها شرکت می‌کنند. افراد برای ثبت‌نام در دوره‌های TAFE باید حداقل سال تحصیلی ۱۰، ۱۱ یا ۱۲ مدرسه را به پایان رسانده باشند و شرکت در برخی از آن‌ها نیز ممکن است نیاز به ارائه رزومه یا سابقه کاری مرتبط با دوره برگزار شده داشته باشد. هزینه شرکت در دوره‌های TAFE هر ساله رقمی بین ۴ تا ۲۲ هزار دلار استرالیا است و از میان مهم‌ترین دوره‌های برگزار شده نیز می‌توان به بازاریابی و کسب‌وکار، حسابداری و فایننس، هنر، مهندسی، زیبایی و مو و فناوری اطلاعات اشاره کرد.

نکته: ۴ سطح اول AQF مربوط به دوره‌های فنی‌حرفه‌ای کشور استرالیا است.

دوره‌های Pathway

اگر فاقد شرایط کافی برای اخذ پذیرش از دانشگاه‌های‌ استرالیا هستید؛ در این صورت می‌توانید در دوره‌های Pathway ‌شرکت کنید. برنامه‌های تحصیلی Pathway شامل دوره‌های مختلفی مانند ELICOS، فنی‌حرفه‌ای و فاندیشن شده و افرادی که دوره انتخابی را با موفقیت پشت سر بگذارند، می‌توانند وارد دانشگاه مورد نظر خود شوند.

دوره‌های Foundation

نوعی دوره‌ آماده‌سازی برای دانش‌آموزان بین‌المللی است که موفق به اخذ مدرک دیپلم نشده یا فاقد سایر شرایط لازم برای ورود به دانشگاه‌های کشور استرالیا هستند. این دوره‌ها معمولا بین ۶ ماه تا یک سال به طول می‌انجامد و آن‌ها را می‌توان به عنوان پلی میان مدرسه و دانشگاه در نظر گرفت. دانش‌آموزان پس از موفقیت در این دوره می‌توانند مدرک دیپلم اخذ کنند و وارد دانشگاه‌ انتخابی خود شوند.

کالج‌های زبان انگلیسی

این کالج‌‌ها به صورت خاص برای تقویت زبان انگلیسی داوطلبانی ایجاد شده که از نمره زبان کافی برای ورود به دانشگاه‌های استرالیا برخوردار نیستند و شامل دوره‌هایی مانند ESL (انگلیسی به عنوان زبان دوم) و EAP‌ (انگلیسی برای اهداف دانشگاهی) می‌شوند. Embassy English، Navitas English و ILSC از معروف‌ترین موسسات یا همان کالج‌های زبان انگلیسی هستند.

دانشگاه‌های استرالیا طبق آخرین آمارهای وب‌سایت‌های معتبری مانند QS و Shanghai در سال ۲۰۲۴ جزء بهترین دانشگاه‌های دنیا هستند که همین موضوع باعث می‌شود تا این کشور هر ساله در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا پذیرای ده‌ها هزار دانشجو از کشورهای مختلفی از جمله ایران باشد. علاوه‌ بر این، مدارک دانشگاه‌های استرالیا در سطح بین‌المللی نیز شناخته شده هستند. بنابراین دانشجویان می‌توانند پس از فار‌غ‌التحصیلی از آن‌ها بدون هیچ نگرانی در شرکت یا سازمان مورد نظر خود مشغول به کار شده یا به تحصیلات خود در دانشگاه دیگری ادامه دهند.

دانشجویان بین‌المللی معمولا کمی بیشتر از دانشجویان بومی استرالیا شهریه پرداخت می‌کنند و توجه داشته باشید که شهریه‌ها در سیستم آموزشی استرالیا توسط خود دانشگاه‌ها تعیین می‌شوند و نه دولت‌ ایالتی و فدرال. میزان شهریه نیز طبق آخرین بررسی‌های انجام شده رقمی بین 12 تا 50 هزار دلار استرالیا برای هر سال تحصیلی می‌باشد که البته این میزان جدای از هزینه‌های زندگی در این کشور است. دانشجویان بین‌المللی برای اخذ پذیرش از دانشگاه‌های استرالیا نیاز به ارائه یک سری اسناد و مدارک مانند مدرک زبان (IELTS، PTE و...)، گواهی تمکن مالی، مدارک شناسایی، پاسپورت و رسید هزینه‌های پرداخت‌شده دارند.

مقطع کارشناسی

تحصیل در مقطع کارشناسی یا همان لیسانس در کشور استرالیا بین ۳ تا ۴ سال به طول می‌انجامد که معمولا سال چهارم آن به دوره‌های کارشناسی افتخاری (Honorable Bachelorette) اختصاص دارد و دانشجویان برای ثبت‌نام در کلاس‌های مقطع کارشناسی باید سالانه بین ۱۲ تا ۶۵ هزار دلار شهریه پرداخت کنند. دانش‌آموزان برای تحصیل در مقطع کارشناسی در کشور استرالیا نیاز به ارائه مدارک مختلفی مانند دیپلم و ریزنمرات ۱۲ سال تحصیلی دارند و توجه داشته باشید که برخی از دانشگاه‌ها نیز ممکن است برای پذیرش متقاضیان مدارک آزمون‌هایی مانند SAT، ISAT و GRE را نیز درخواست کنند. طبق بررسی‌های انجام شده رشته‌های مهندسی، حسابداری، طراحی گرافیک، دامپزشکی، روانشناسی، فناوری اطلاعات، گردشگری، پرستاری، دندانپزشکی، داروسازی، علوم‌ورزشی، پزشکی، فایننس، مدیریت کسب‌وکار، امنیت سایبری و بیم‌سنجی جزء بهترین رشته‌ها برای تحصیل در این مقطع تحصیلی هستند.

دوره کارشناسی افتخاری

دوره کارشناسی افتخاری یک دوره‌ تحصیلی است که پس از اتمام دوره کارشناسی برگزار شده و این امکان را به دانشجویان می‌دهد تا در رابطه با زمینه تحصیلی مورد نظر خود مشغول به انجام تحقیق و پروژه‌های مختلفی شوند. دوره کارشناسی افتخاری در برخی دانشگاه‌ها و رشته‌ها جزء اصلی مقطع کارشناسی بوده و معمولا نیز تحصیل در آن بین ۶ ماه تا‌ یک سال به طول می‌انجامد. توجه داشته باشید که دانشجویان به منظور اخذ پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد برخی دانشگاه‌ها ممکن است به داشتن مدرک کارشناسی افتخاری نیاز داشته باشند.

مقطع کارشناسی ارشد

تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در استرالیا بین ۱ تا ۲ سال به طول می‌انجامد و دروس آن به دو صورت آموزش-محور (Course-based) و تحقیق محور (Research-based) ارائه می‌شوند. دانشجویان در این مقطع مانند اکثر کشورهای انگلیسی زبان باید تحصیلات خود را در یکی از دو دوره MA (کارشناسی ارشد علوم انسانی) یا MSc (کارشناسی ارشد علوم) ادامه دهند. هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نیز رقمی بین ۲۲ تا ۵۵ هزار دلار استرالیا است و تمام دانشجویان برای اخذ پذیرش آن نیاز به ارائه مدرک کارشناسی معتبر و مدرک دال بر تسلط به زبان انگلیسی دارند.

مقطع دکترا

استرالیا از لحاظ تعداد دانشجویان بین‌المللی مقطع دکترا پس از کشورهای بریتانیا، آمریکا و فرانسه در رتبه چهارم دنیا قرار دارد. مقطع دکترا بالاترین سطح آموزشی در چارچوب نظام آموزشی استرالیا است و تحصیل در آن معمولا ۳ سال به طول می‌انجامد. شهریه سالانه مقطع دکترا مانند سایر مقاطع تحصیلی بستگی به نوع دانشگاه دارد اما طبق آمارهای دولت استرالیا داوطلبان تحصیل در این مقطع باید سالانه رقمی بین ۱۹ تا ۷۸ هزار استرالیا بپردازند. دوره‌های مقطع دکترا اغلب به صورت تحقیق-محور ارائه شده و دانشجویان برای حضور در آن‌ها نیاز به ارائه مدرک زبان معتبر با نمره نسبتا بالا دارند.

برای تحصیل در مقطع دکترا نیاز به ارائه مدرک کارشناسی ارشد دارید اما برخی از دانشگاه‌ها ممکن است از شما مدرک کارشناسی نیز درخواست کنند. دولت استرالیا و دانشگاه‌ها معمولا بورسیه خوبی به دانشجویان مقطع دکترا اعطا می‌کنند که همین موضوع می‌تواند تا حد زیادی از هزینه‌های داوطلبان بکاهد. در مقطع دکترا بر خلاف سایر مقاطع تحصیلی، دانشجویان باید تحقیقاتی را بر روی یک زمینه تخصصی انجام داده و در پایان دوره تزی را راجع به آن ارائه دهند. اکثر دانشجویان دکترا نیازی به شرکت در کلاس‌های درس ندارند و به جای آن در طول دوره توسط یک استاد راهنما هدایت تحصیلی می‌شوند.

نکته: هر دانشگاه در کشور استرالیا در رابطه با پذیرش دانشجویان دارای قوانین مخصوص به خود است. به عنوان مثال برای تحصیل در دانشگاه RMIT در مقطع کارشناسی باید حداقل دارای نمره دیپلم ۱۴ باشید و این میزان در دانشگاه فلیندرز نمره ۱۳ است.

نکته 2: قانونی در استرالیا تصویب شده است که این امکان را به دانشجویان بین‌المللی می‌دهد تا به صورت محدود هر ۲ هفته ۴۸ ساعت مشغول به کار شوند. با این حال این محدودیت برای دانشجویان بین‌المللی در مقطع دکترا وجود ندارد.

در استرالیا نیز مانند اکثر کشورهای جهان انواع مختلفی از مدارس و دانشگاه‌ها وجود دارد که هر کدام دارای ویژگی‌ها و قوانین مخصوص به خود هستند. در ادامه به صورت خلاصه با انواع مدارس و دانشگاه‌ها در این کشور آشنا می‌شوید:

انواع مدارس در سیستم آموزشی استرالیا

دولت کانادا با در نظر گرفتن نیاز دانش آموزان و والدین آنها، مدارسی با قوانین مختلف را دایر کرده است تا همه دانش‌آموزان بتوانند به آموزش با کیفیت بالا دسترسی داشته باشند. انواع مدارس در سیستم آموزشی کانادا شامل موارد زیر هستند:

• مدارس دولتی
• مدارس غیرانتفاعی
• مدارس شبانه‌روزی
• مدارس مختلط
• مدارس تک‌جنسیتی
• مدارس فنی‌حرفه‌ای
• مدارس بزرگسالان
• آموزش در خانه

مدارس دولتی: تحصیل در اکثر مدارس دولتی (Public Schools) برای دانش‌آموزان استرالیایی و کسانی که اقامت دائم این کشور را دارند رایگان است. بنابراین دانش‌آموزان بین‌المللی برای ثبت‌نام در آن‌ها باید شهریه پرداخت کنند. امروزه بیش از دو سوم والدین در استرالیا فرزندان خود را به مدارس دولتی می‌فرستند.

مدارس غیرانتفاعی: تحصیل در مدارس خصوصی یا غیرانتفاعی (Private Schools) معمولا به خاطر داشتن یک سری امکانات بیشتر گرانتر از مدارس دولتی است و برای شرکت در آن‌ها باید سالانه رقمی بین ۲۳ تا ۴۰ هزار دلار استرالیا را پرداخت کنید. این نوع مدارس تحت مدیریت دولت نبوده و بنابراین در انجام فعالیت‌های آموزشی از استقلال بالایی برخوردار هستند.

مدارس شبانه‌روزی: در این نوع مدارس دانش‌آموزان می‌توانند به صورت همزمان در مدرسه تحصیل و زندگی کنند.

مدارس مختلط: در این نوع مدارس دختران و پسران می‌توانند در کنار هم مشغول به تحصیل شوند.

مدارس تک‌جنسیتی: به مدارسی گفته می‌شود که تمام دانش‌آموزان آن دختر یا پسر هستند.

مدارس فنی‌حرفه‌ای: در مدارس فنی‌حرفه‌ای دروس و مهارت‌هایی مانند مکانیک خودرو، تعمیرات لوازم برقی، آشپزی، هتل‌داری، مدیریت رستوران، کتاب‌داری، برنامه‌نویسی، شبکه و گرافیک تدریس می‌شود.

مدارس بزرگسالان: این نوع مدارس مخصوص افراد بزرگسالی است که به هر دلیلی نتوانسته‌اند به تحصیلات خود در مدارس ادامه دهند.

آموزش در خانه: در روش ‌آموزش در خانه (Homeschooling) دانش‌آموزان نیاز به رفتن به مدارس دولتی یا خصوصی نداشته و در منزل و توسط والدین خود آموزش می‌بینند. این روش از تدریس در تمام ایالت‌ها قانونی است؛ با این حال هر ایالتی در رابطه آموزش در خانه دارای قوانین خاص خود است.

انواع دانشگاه در سیستم آموزشی استرالیا

استرالیا یکی از بهترین مقاصد برای دانشجویان بین‌المللی است و دانشگاه‌های آن در کل به دو گروه دولتی و غیردولتی دسته‌بندی می‌شوند. با این حال در سیستم آموزشی استرالیا، دانشگاه‌ها در گروه‌‌هایی فرا دولتی و غیردولتی نیز قرار می‌گیرند که جزییات آن‌ها به صورت زیر است:

• دانشگاه‌های گروه هشت
• دانشگاه‌های محلی استرالیا
• دانشگاه‌های دهه ۶۰ و ۷۰
• دانشگاه‌های فناوری-محور
• دانشگاه‌های دولتی
• دانشگاه‌های غیرانتفاعی

دانشگاه‌های گروه هشت: گروهی متشکل از ۸ دانشگاه برتر تحقیق-محور است که در سال ۱۹۹۹ ایجاد شد و شامل دانشگاه ملی استرالیا، سیدنی، ملبورن، موناش، آدلاید، نیو ساوت ولز، کوئینزلند و استرالیای غربی می‌شود.

دانشگاه‌های محلی استرالیا: شامل ۷ دانشگاه‌ چارلز استوارت، ساوثرن کراس، نیوانگلند، فدراسیون، کوئینزلند جنوبی، USC‌ و CQ می‌شود که هدف آن‌ها کمک به رشد اقتصادی جوامع محلی استرالیا است.

دانشگاه‌های دهه ۶۰ و ۷۰: این دانشگاه‌ها در سال‌های دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی تاسیس شدند و هدف از ایجاد آن‌ها تغییر الگوی آموزشی مطابق با نیازهای جدید استرالیا بود. دانشگاه‌ها مک‌کواری، لاتروب، فلیندرز، گریفیت، نیوکاسل، جیمز کوک، مردوک و ولونگونگ جزء این دسته هستند.

دانشگاه‌های فناوری-محور: مجموعه‌ای از دانشگاه‌هایی است که تمرکز آ‌ن‌ها بر استفاده از فناوری به عنوان عاملی برای بهبود سطح زندگی افراد می‌باشد. دانشگاه‌های استرالیای جنوبی، فناوری سیدنی، دیکین، کرتین و RMIT نیز در این دسته قرار می‌گیرند.

دانشگاه‌های دولتی: دانشگاه‌های هستند که از طرف دولت استرالیا تامین مالی می‌شوند و تعداد آن‌ها نیز در حال حاضر ۳۷ عدد است.

دانشگاه‌های غیرانتفاعی: تنها ۴ عدد از این دانشگاه‌ها در کشور استرالیا وجود دارد که تامین مالی آن‌ها از طریق شهریه‌های پرداختی، منابع خصوصی و اهدائیات سازمان و ارگان‌های مختلف انجام می‌شود.

سیستم آموزشی استرالیا توسط دولت فدرال و ایالتی اداره می‌شود. دولت فدرال استرالیا وظیفه ارائه و فراهم‌سازی‌ موارد زیر را بر عهده دارد که اغلب آن‌ها از طریق وزارت آموزش این کشور انجام می‌شود:

• حمایت مالی و قانونی از سیستم آموزشی کودکان و مراکز مرتبط با آن‌ها مانند مهدکودک‌ها و مدارس پیش‌دبستانی
• حمایت مالی جزئی یا کامل از مدارس دولتی، غیردولتی و مراکز فنی‌وحرفه‌ای
• تامین مالی دانشگاه‌های دولتی از طریق اعطای کمک‌های بلاعوض و بورسیه
• ایجاد و نظارت بر چارچوب‌های ESOS و CRICOS
• ایجاد سیاست‌های آموزشی در سطح ملی
• پشتیبانی از برنامه‌های آموزشی نوآورانه و تحقیقات-محور
• همکاری با سایر کشورها در زمینه‌های آموزشی

طبق قانون اساسی استرالیا، مسئولیت اداره مدارس و دانشگاه‌های این کشور اغلب بر عهده دولت‌های ایالتی است و وظایف آن‌ها در مجموع شامل موارد زیر می‌شود:

• استخدام اساتید، مدیریت منابع آموزشی و اجرای مقررات آموزشی
• ارائه کمک‌های مالی به مدارس و دانشگاه‌ها در سطح ایالتی
• اعمال سیاست‌های آموزشی فدرال منطبق با نیازهای ایالت
• داشتن همکاری نزدیک با دانشگاه‌ها و مدارس ایالت
• همکاری با دولت فدرال و سایر ایالت‌ها

نحوه ارزیابی افراد در سیستم آموزشی استرالیا بستگی به مقطع تحصیلی، نوع رشته و همچنین قوانین مدارس، دانشگاه‌ها و سیاست‌های آموزشی دولت ایالتی دارد. در ادامه به صورت خلاصه با روش‌های ارزیابی در مدارس و دانشگاه‌ها آشنا می‌شوید:

مدارس استرالیا: دانش‌آموزان در مدارس از طریق برگزاری کوئیز و تست‌های استاندارد، انجام تکالیف درسی، شرکت در آزمون‌های پایان ترم، پرسش‌های کلاسی و انجام‌های پروژه‌های درسی مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

دانشگاه‌های استرالیا: دانشجویان در استرالیا نیز از طریق انجام ارزیابی‌های مستمر، پروژه‌های عملی، شرکت در مسابقات علمی، پرسش‌های کلاسی، پروژه‌های گروهی، امتحانات پایان ترم، ارائه درسی، نوشتن مقاله، تحقیقات علمی، دادن تز و نوشتن پایان‌نامه مورد سنجش قرار می‌گیرند.

سیستم نمره‌دهی مدارس استرالیا: در مدارس استرالیا عملکرد دانش‌آموزان بر اساس حروف انگلیسی سنجیده می‌شود که در آن حروف A و F به ترتیب بیشترین و کمترین نمره ممکن هستند.

سیستم نمره‌دهی ATAR: ای‌تی‌ای‌آر یا ATAR (مخفف Australian Tertiary Admission Rank) عددی بین ۰ تا ۹۹.۹۵ است که نشان دهنده رتبه یا موقعیت تحصیلی شما نسبت به سایر دانش‌آموزان در طول ۱۲ سال تحصیلی مدرسه است. هر چه این میزان بیشتر باشد شانس شما برای دریافت پذیرش تحصیلی افزایش پیدا می‌کند.

سیستم نمره‌دهی دانشگاه‌های استرالیا: سیستم نمره‌دهی دانشگاه‌های استرالیا در کل به صورت زیر است؛ با این حال ممکن است برخی از دانشگاه‌ها برای دادن نمره به دانشجویان از سیستم متفاوتی استفاده کنند.

مقایسه آموزش و پرورش ایران و استرالیا

با وجود سیستم آموزشی پیشرفته استرالیا، جای تعجبی ندارد که هر ساله دانشجویان از سراسر دنیا برای تحصیل به این کشور بیایند. امکانات پیشرفته و سیستم آموزشی نوین باعث شده که بسیاری از ایرانیان، متقاضی تحصیل در این کشور باشند. اما قبل از هر چیز باید دانست نظام آموزش و پرورش استرالیا چه تفاوتی با نظام آموزشی ایران دارد.

سن ورود به مدرسه در سیستم آموزشی استرالیا

سن ورود به مقطع ابتدایی در نظام آموزش و پرورش ایران 6 سال تمام است، اما در مدارس استرالیا سن 5 تا 6 سالگی برای ورود به مدرسه در نظر گرفته شده است.

مقاطع تحصیلی در سیستم آموزشی استرالیا

ساختار مقاطع تحصیلی در ایران شامل دوره 6 ساله ابتدایی، دوره 3 ساله متوسطه و دوره 3 ساله دبیرستان است. اما در مدارس استرالیا دوره دبستان 6 سال، دوره متوسطه 4 سال و دوره دبیرستان 4 سال طول می‌کشد.

امکانات و سطح علمی مراکز آموزشی

امکانات و سطح علمی مدارس و مراکز آموزشی استرالیا بسیار بالاتر از ایران است. درواقع سیستم آموزشی استرالیا به گونه‌ای طراحی شده که دانش آموزان را برای ورود به بازار کار آماده می کند. بسیاری از موسسات و دانشگاه‌های این کشور دارای رنکینگ بالای جهانی هستند و مدارک تحصیلی مراکز تحصیلی استرالیا از اعتبار جهانی برخوردارند.

تنوع موسسات آموزشی در استرالیا و ایران

مدارس ایران را می‌توان در دو دسته دولتی و غیرانتفاعی تقسیم کرد. اما مدارس در استرالیا شامل مدرسه‌های دولتی، خصوصی، بین المللی ، شبانه روزی و... هستند. در این مدارس، دوره‌های تحقیقاتی و بورسیه‌های تحصیلی برای دانش آموزان فراهم می‌شود.

آمارها و یک سری حقایق جالب در رابطه با سیستم آموزشی استرالیا وجود دارد که در ادامه توجه شما را به آن‌ها جلب می‌کنیم:

• طبق آمار وب‌سایت PandaData، کشور استرالیا دارای دهمین سیستم آموزشی برتر جهان است.
• ۹ تا از دانشگاه‌های استرالیا طبق آمار وب‌سایت QS در سال ۲۰۲۴ جزء ۱۰۰ دانشگاه‌ برتر دنیا هستند.
• دانشگاه‌های استرالیا هر ساله بیش از ۲۲ هزار دوره مختلف را برگزار می‌کنند.
• بیش از ۹۰ درصد دانش‌آموزان و دانشجویان بین‌المللی از سطح آموزش ارائه شده در استرالیا رضایت دارند.
• نسبت زنان و مردان دانشجو در استرالیا تقریبا برابر است.
• استرالیا از لحاظ تعداد دانشجویان بین‌المللی در رتبه چهارم دنیا قرار دارد.
• دانش‌آموزان از پایه اول تا یازدهم حدود ۱۱ هزار ساعت آموزش می‌بینند.
• بیش از ۷ هزار مدرسه دولتی و ۲ هزار مدرسه غیرانتفاعی در استرالیا وجود دارد.
• بیش از ۷۰۰ هزار دانش‌آموز و دانشجوی بین‌المللی در استرالیا مشغول به تحصیل هستند.
• ۷ شهر استرالیا جزء ۱۰۰ شهر دانشجویی برتر دنیا برای تحصیل می‌باشد.
• استرالیا با داشتن ۱۲ جایزه نوبل در رتبه ۱۷ دنیا قرار دارد.
• دولت استرالیا طبق آمارهای موجود هر ساله حدود ۳۰۰ میلیون دلار بورسیه به دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌دهد.